Truyện Hoang Dung

TRẠNG LỢN

CHƯƠNG 21: ĐOẠN KẾT

Khi Trạng trở về, vào chầu vua. Vua thương Trạng đi đường xa, bên đất nước người ta lâu ngày, bây giờ mới được thấy mặt, mừng lắm, vội vàng xuống thềm cầm tay giãi bày những sự nhớ mong và hỏi thăm chuyện khi ở bên nước người ta.

Trạng cúi đầu quì tâu, kể suốt từ đầu đến cuối, khi ứng việc nọ, khi đối việc kia, đều trôi chảy cả.

Vua nghe tâu, than thở khen rằng:

- Người quả thật là ông Mạc Đĩnh Chi của trẫm.

Ngày hôm ấy ban yên, mua nhạc ăn mừng. Vua tôi vui vẻ suốt ngày. Xong rồi, trạng tạ ơn vua trở về.

Hai năm sau, tuổi Trạng mãn lệ sáu mươi, tâu vua xin về trí sĩ. Vua thấy Trạng có công với xã tắc nhiều lắm, gia phong làm Thượng quốc công trí sĩ, cắm đất lập ấp để Trạng làm chỗ ăn lộc, phong tặng phụ mẫu, gia phong Phấn Khanh làm nhất phẩm phu nhân. Các con đều được sắc phong. Một nhà vinh hiển phú quý. Lộc nước ơn vua không biết bao nhiêu mà kể.

Một hôm thong thả, Trạng cùng với phu nhân ngồi đàm đạo chuyện mới, chuyện cũ. Phu nhân thong dong bảo Trạng rằng:

- Nhà ta bây giờ kể ra có ơn nước, lộc trời đã nhiều. Chỉ hiềm lũ con thơ dại, ít học hành, mà ngài thời lúc xuất chinh, lúc đi sang sứ. Thiếp dẫu biết năm ba chữ, dạy bảo chưa được bao nhiêu. Nay nhờ thánh Triều được công thành danh toại, cũng nên nghĩ lại trông xuống đàn con. Kẻo để chúng no ngu dốt, sợ sau người cười con nhà thất giáo.

Trạng nghe đến chuyện dạy học, liền giả vờ lảng đi mà bảo phu nhân rằng:

- Kể ra phu nhân nói thế rất phải. Cha mẹ yêu con còn gì bằng dạy cho chúng nó học hành. Sách có bảo rằng: “ Ngọc bất trác, bất thành khí; Nhân bất học, bất tri lý ⁽¹⁾”. Chính lẽ ra tôi dạy chúng nó là phải. Chỉ vì công việc khó khăn, kinh sử biếng nhác. Bây giờ nhờ ơn nước mới được nghỉ tay, ví như chim bay vừa được nghỉ cánh, người gánh mỏi vừa được nghỉ vai, rất thèm những sự ngao du sơn thủy để tĩnh dưỡng tinh thần. May có phu nhân gánh vác đỡ rồi, quả thật là đáng quí. Thôi thì dạy bảo lấy con cũng là một việc nội trợ.

Từ đó trở đi, Trạng chỉ ngày ngày đàn sáo dong thuyền đi chơi, hết bến nọ đến bến kia xem phong cảnh.

Một hôm, đêm trăng sáng rất tỏ, chèo thuyền đến bến Tự Nhiên. Trạng ngồi bên cạnh thuyền, trông ngó thấy giữa sông có một bãi cát, ở trên có một cái miếu phong cảnh lạ lùng. Liền hỏi người lái đò:

- Chỗ này là nơi nào?

Người lái đò đáp:

- Bẩm là bến Tự Nhiên. Khi xưa ông Chử Đồng Tử hóa tiên ở đó. Bãi này là di tích của Ngài.

Trạng khi thấy chữ Tự Nhiên, chợt nhớ đến câu hát của ông cụ khi trước. Còn đang ngẫm nghĩ, bỗng thấy ông cụ chèo chiếc thuyền đến gọi Trạng rằng:

- Có phải Dương Đình Chung đó hay không? Lâu nay đã thỏa chí hay chưa? Lão cho mượn sách từ khi ấy đến giờ mà bây giờ đã được hiển vinh rồi, thời các phép của lão đem trả cho lão.

Trạng thấy gọi tên mình, vội vàng nhìn xem thì ra là ông cụ dạy mình bói khi trước. Trạng toan cất lời định nói, chưa kịp hỏi đã thấy ông cụ quay thuyền ra. Gọi với ông cụ lên thuyền nói chuyện, thế nào cũng không thấy ông cụ lại thuyền.

Trạng bắt lái thuyền cố chèo cho kịp thuyền cụ. Xa xa, thấy bóng cụ ghé thuyền lên bãi rồi biến mất. Trạng cũng lên bãi, tìm khắp cả không hề thấy dấu vết gì cả. Trạng ngơ ngẩn than thở mãi rồi vào miếu tạ lễ. Xuống thuyền trở về, Trạng vào tâu chuyện với vua. Vua lấy làm kinh dị lắm, ban cho Trạng tiền để sửa sang đền miếu ông Chử Đồng Tử. Trạng phụng chỉ sai sửa sang xong.

Tháng tám năm ấy, Trạng tắm gội vào triều, về nhà tự nhiên không có bệnh gì mà mất. Sống lâu 72 tuổi, ứng với 72 lần được người dương thế cho quà ở cái gò đất đầu làng, khi Trạng của chúng ta còn là cậu bé ẩn hiện bất ngờ mỗi lần ông Lương, thân sinh Trạng sau này, đi chợ về qua. Trong một lần, ông Lương có hỏi cậu bé sau này đầu thai làm con trai gia đình ông:

- Thế thời con ở với thầy bao lâu?

- Thầy cho con bao nhiêu lần quà, thời con xin ở với thầy đúng bấy nhiêu năm.

Ông tính đưa quà cả thảy 72 lần. Như thế là Trạng Lợn đã giữ đúng chữ tín đối với người đời, không sớm một năm, không chậm một năm. Chuyện của Trạng đã được huyền thoại hóa không biết chỗ nào thực, chỗ nào hư, điều chắc chắn là sẽ sống mãi trong dân gian.

(1) Chữ trong sách Tam tự kinh nghĩa là: Ngọc không giũa không thành vật gì, người không học không biết gì.

The End!

truyenhoangdung.blogspot.com